درک منشا ORC ها: منبع حلقه های رادیویی عجیب
💥 اخترشناسان اخیراً منابع رادیویی عجیبی را کشف کردهاند که در اعماق آسمان کمین کرده و ظاهری نسبتاً شبحوار به خود میگیرند. این لکههای مهآلود و دایرهای مشابه هیچ شئی نیستند، به همین دلیل، دانشمندان آنها را دایرههای رادیویی فرد یا ORC نامیدهاند.
💥 این اجرام مرموز که برای اولین بار در سال 2019 با استفاده از تلسکوپ رادیویی رهیاب آرایه کیلومتر مربعی استرالیا (ASKAP) کشف شدند، نادر به نظر می رسند: آمار فعلی ORC های شناخته شده 5 مورد است. علیرغم حجم محدود نمونه، محققان توانستهاند یاد بگیرند که ORCها، که به نظر میرسد فقط در طول موجهای رادیویی نور ساطع میکنند، بسیار فراتر از کهکشان ما قرار دارند. ORC ها با وسعت حدود 1 میلیون سال نوری، تقریباً 10 برابر پهن تر از کهکشان راه شیری ما هستند.
💥 دانشمندان در تلاش برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد آناتومی ORC ها، اخیراً موفق شدند یکی از آنها را با تلسکوپ رادیویی MeerKAT رصدخانه رادیویی نجوم آفریقای جنوبی هدف قرار دادند.
انتقال فناوری از نجوم به صنعت
♦ یکی از مفیدترین نمونه های انتقال فناوری بین نجوم و صنعت را می توان در پیشرفت تصویربرداری و ارتباطات دید. به عنوان مثال، فیلمی به نام Kodak Technical Pan به طور گسترده توسط طیفنگارهای پزشکی و صنعتی، عکاسان صنعتی و هنرمندان استفاده میشود و در اصل برای ستارهشناسان خورشیدی ایجاد شد تا تغییرات ساختار سطح خورشید را ثبت کنند. بعلاوه، توسعه پان تکنیکال - که دوباره بر اساس الزامات ستاره شناسان انجام شد برای شناسایی محصولات و جنگل های بیمار، در دندانپزشکی و تشخیص پزشکی، و به منظور کشف جعلیات برای کاوش در لایه های نقاشی استفاده شد.
♦ دستگاههای شارژ همراه (CCD) که برای تصاویر نجومی توسعه یافتهاند، در عرض چند سال نه تنها در تلسکوپها، بلکه در دوربینهای شخصی، وب کمها و تلفن های همراه جایگزین شدند. محبوبیت CCD ها به تصمیم ناسا برای استفاده از فناوری فوق حساس CCD در تلسکوپ فضایی هابل منجر شد.
♦ در حوزه ارتباطات، نجوم رادیویی ابزارهای مفید، دستگاه ها و روش های پردازش داده را فراهم کرده است. بسیاری از شرکت های ارتباطی موفق در ابتدا توسط ستاره شناسان رادیویی تأسیس شدند. زبان کامپیوتری FORTH در ابتدا برای استفاده توسط تلسکوپ 36 فوتی کیت پیک ایجاد شد و در ادامه زمینه را برای یک شرکت بسیار سودآور (شرکت فورث) فراهم کرد. اکنون توسط FedEx در سراسر جهان برای خدمات ردیابی استفاده میشود.
آرایه تلسکوپ آلن
🔰 آرایه تلسکوپ آلن (ATA) شامل آرایه ای از 42 آنتن با قطر 6 متر است که می تواند به طور همزمان برای تحقیقات نجوم رادیویی SETI و پیشرفته مورد استفاده قرار گیرد.
🔰 در حال حاضر ATA در حال ارتقا با گیرندههای حساس تر است. اگرچه این مجموعه بزرگترین آرایه آنتن جهان نیست، اما میتواند بخشهای بزرگی از آسمان و در طیف وسیعی از فرکانسهای تقریباً 1 تا 14 گیگاهرتز را بررسی کند. برخلاف سایر ابزارهایی که بیشتر برای پروژه های نجوم رادیویی استفاده می شوند، ATA می تواند زمان زیادی را به جستجوهای SETI اختصاص دهد.
📡 اهداف آرایه تلسکوپ آلن
1⃣ شناسایی منظومههای ستارهای که توسط مأموریت کپلر ناسا کشف شدهاند. کپلر از زمان پرتاب خود هزاران سیاره کاندید را کشف کرده است که به طور معمول در لیست های رصدی ATA ظاهر می شوند.
2⃣ تلسکوپ رادیویی ATA منطقه کوچکی را در مجاورت مرکز کهکشان راه شیری مشاهده کرده است. این منطقه با بالاترین چگالی ستارهای در کهکشان است.
3⃣ رصد "ستارگان هاب" که منظومه های ستاره ای در فاصله کمتر از 1000 سال نوری هستند که امکان میزبانی سیارات دارای حیات را دارند.
📡 دیگر پروژههای ATA شامل تلاشی برای شناسایی هرگونه سیگنال رادیویی است. در سال 2020، گیرنده های جدید بهبود یافته برای به دست آوردن حساسیت بهتر و محدوده فرکانس گسترده تر برای ATA در دست ساخت هستند. چندین برنامه مشاهده جدید SETI برای استفاده از این سخت افزار جدید اکنون در حال تدوین است.
حفاظتگاه آسمان تاریک
♦حفاظتگاه آسمان تاریک یا منطقه حفاظت شده آسمان تاریک (Dark-Sky Preserve-DSP) منطقه ای است که معمولاً در اطراف یک پارک یا رصدخانه قرار دارد که در آن آلودگی نوری مهار شدهاست.
♦ هدف از ایجاد یک حفاظتگاه آسمان تاریک عموماً ارتقاء فعالیتهای نجومی و رصد آسمان است. از آنجا که سازمانهای مختلفی در سطح بینالملل بهطور مستقل چنین مناطقی را ایجاد کردهاند، استانداردهای مختلفی برای آن مورد استفاده قرار گرفتهاست. به همین دلیل انجمن بینالمللی آسمان تاریک (IDA) سعی در ارائه تعریفی واحد برای برپا سازی چنین محیطهایی نمودهاست.
♦در سال ۱۹۹۳، ایالت میشیگان در ایالات متحده آمریکا زمینی را به عنوان «حفاظتگاه آسمان تاریک» در ناحیه تفریحی دریاچه هادسون نامگذاری کرد. در سال ۱۹۹۹، اولین حفاظتگاه دائمی در جنوب انتاریو تأسیس شد.
♦ با این وجود، مناطق حفاظت شده از آلودگی نوری خیلی قبل تر از آن در اطراف رصدخانهها ایجاد شده بودند.IDA مناطق حفاظت شده در سراسر جهان را شناسایی میکند.
♦رصدخانه مگانتیک در کب اولین سایتی است که در سال ۲۰۰۷ به عنوان پایگاه بینالمللی آسمان تاریک شناخته شد. IDA همچنین پل طبیعی یادبود ملی در یوتا را به عنوان اولین پارک بینالمللی آسمان تاریک در جهان شناختهاست.
در نگاه اول اینطور استنباط میشود که حفاظتگاه آسمان تاریک باید به اندازه کافی تاریک باشد تا فعالیتهای نجومی را تسهیل کند و تنها مختص به آن است اما همیشه به این صورت نیست. پروتکل روشنایی برای حفاظت از آسمان تاریک بر اساس حساسیت حیات وحش به نور مصنوعی در شب نیز تعریف شدهاست. به این معنی که روشنایی در محیط تحت حفاظت به قدری باشد که حیات وحش منطقه را به مخاطره نیندازد.
آلودگی نوری (به انگلیسی: Light pollution)
🔹نوعی آلودگی است که به روشن شدن بیش از حد یک محیط بر اثر نورهای مصنوعی گفته میشود. آلودگی نوری باعث کم فروغ شدن ستارگان و اجرام آسمانی در آسمان میشود و مانند تمام انواع دیگر آلودگی، به بومسازگان آسیب میرساند.
🔹برخی از منابع تولید آلودگی نوری در شهرها به شرح ذیل است: نور تابلوهای تبلیغاتی و بیلبوردها، نور خیابانها و میدانها، نورپردازی المانهای شهری نظیر پرچم، مجسمه، پل و…، نورپردازی ساختمانها و برجها هستند.
🔹تحقیقات نشان میدهند که ۸۳٪ مردم جهان در آلودگی نوری زندگی میکنند. این رقم در اروپا و ایالات متحده به ۹۹٪ میرسد. آلودگی نوری در اغلب موارد ناشی از استفاده بیش از حد، نا درست و تنظیم نشده از چراغها و سیستمهای روشنایی است.
توسعه ی گردشگری نجومی
🔰 امروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از بزرگترین و متنوع ترین صنعت ها در دنیا محسوب گردیده به نوعی که در بسیاری از کشورهای جهان این صنعت را به عنوان منبع اصلی درآمد ارزی، اشتغال زایی، ایجاد عدالت اجتماعی، رشد فرهنگی، افزایش سطح رفاه و میدانی برای رشد بخش خصوصی و وسیله ای برای توسعه ساختار زیربنایی خود میدانند.
🔰 گردشگری نجومی یکی از شکل های گردشگری علمی است که در دسته اکوتوریسم یا گردشگری مسئولانه طبقه بندی میشود. ترویج گردشگری نجومی که توسعه آن در عصر حاضر با مفاهیم دیگری در گردشگری عجین شده است به سبب پیش نیازهایی که برای ترویج خود دارد می تواند به شکل های دیگر گردشگری کمک کند.
🔰 توسعه ی گردشگری نجومی از دو منظر اهمیت دارد. نخست آنکه برای گسترش این شکل از توریسم به رصدگاههایی نیاز است که آلودگی نوری کمتر وطبیعت غنیتری داشته باشند تا بیشتر مورد توجه قرار گیرند. دیگر آنکه گردشگران نجومی عمدتا دوستدار محیط زیست و خواهان حفظ و نگهداری شکل طبیعی آن هستند. با گسترش آلودگی نوری و تاثیر آن بر اقلیم، سلامتی موجودات زنده و مشکل دررویت پدیدههای نجومی توجه به این آلودگی بیشتر شده است. ترویج گردشگری نجومی و کنترل نورهای مصنوعی در حفاظت از زیستگاههای طبیعی نقش بسزایی دارد.
نزدیک شدن مریخ نورد استقامت به دلتای کهن مریخ
◀مریخنورد استقامت ناسا پس از جمعآوری هشت نمونه سنگ در دور نخست عملیات خود و طی کردن ۱۰ کیلومتر به دلتای دهانه جیزرو نزدیک شد.
◀ این دهانه یک دلتای رودخانهای باستانی است که ۳.۷ میلیارد سال پیش میزبان یک دریاچه پر آب بود.
◀این مکان که توسط تیم استقامت “Three Forks” (سه چنگال) لقب گرفته (اشاره به نقطهای که سه مسیر به دلتا با هم ادغام میشوند)، به عنوان دومین منطقه برای کاوش علمی مریخنورد در نظر گرفته شده است.
◀این دلتا، مجموعهای عظیم از سنگها و رسوبات است که میلیاردها سال پیش، از تلاقی یک رودخانه مریخی و یک دریاچه دهانهدار، شکل گرفته است. اکتشاف این منطقه در صدر فهرست آرزوهای تیم علمی استقامت است،
◀ زیرا تمام رسوبات ریزدانهای که مدتها پیش در بستر آن شکل گرفتهاند، بهترین گزینه برای یافتن نشانههایی از حیات میکروسکوپی در گذشته مریخ است.
عطارد
تیر یا عُطارِد نزدیکترین سیاره به خورشید در منظومه خورشیدی و تندروترین سیارهٔ منظومهٔ خورشیدی است که با سرعتی حدود ۴۸ کیلومتر بر ثانیه، هر ۸۸ روز یکبار خورشید را دور میزند. از این رو سیارهای گریزپا است و به همین دلیل است که، ایرانیان باستان آن را «تیر» نامیدهاند. در روم باستان «مِرکوری» یا «پیک خدایان» لقبش داده بودند و نام یونانی آن هرمس خدای سرعت بودهاست.
عطارد کوچکترین و درونی ترین سیارهٔ منظومهٔ خورشیدی است و مانند سیارهٔ زهره در بخش درونی مدار زمین به دور خورشید قرار گرفتهاست. این سیاره قمر ندارد و سطح رو به خورشیدِ آن بسیار داغ و رویهٔ پشت به خورشید آن بسیار سرد است. عطارد مدار انتقالی خود را در ۸۷٫۹۷ روز زمینی میپیماید. مشاهدهٔ عطارد از زمین هرگز از ۲۸ درجهٔ فاصله زاویه ای فراتر نمیرود. در نتیجهٔ این نزدیکی به خورشید، این سیاره فقط پس از غروب خورشید در افق شرقی پیش از طلوع آفتاب؛ معمولاً در شرایط گرگ و میش، در نزدیکی افق غربی قابل دیدهشدن است. در این زمان، ممکن است به صورت یک ستارهٔ روشن به نظر برسد، اما مشاهدهٔ آن اغلب به مراتب دشوارتر از مشاهدهٔ سیارهٔ زهره است. عطارد در طول دورهٔ تناوب مداری خود، طیف کاملی از گام های سیاره ای را، مانند زهره و ماه، به نمایش میگذارد که به صورت تلسکوپی از زمین میتواند تماشا و پیگیری شود. طول دورهٔ تناوب مداری این گامهای عطارد (همزمانی با توجه به جابهجایی زمین) در حدود ۱۱۶ روز است.
چرخش عطارد با گرفتاری در قفل جزر و مدی و رزناس مداری ۳:۲ با خورشید، در منظومهٔ خورشیدی یک چرخش سیارهای بیهمتاست. این سیاره به ازای هر دو بار گردش به دور خورشید، دقیقاً سهبار به دور خود میچرخد (نسبت حرکت وضعی به حرکت انتقالی ۳ به ۲)، به این معنا که: در مقایسه با ستارگان ثابت (بیرون از منظومهٔ خورشیدی و نه از دیدگاه زمینی)، یک روز کامل (شبانهروز) در سیارهٔ عطارد حدود ۱۷۶ روز زمینی است. از دیدگاه خورشید، در چهارچوب؛ که خود با حرکت مداری میچرخد، سیارهٔ عطارد در هر دو بار گردش به دور خورشید (یا هر دو سال عطاردی)، تنها یکبار به دور خود میچرخد. با این حساب از دیدگاه یک ناظر در سیارهٔ عطارد، او یک روز کامل را هر دو سال عطاردی یک بار، تجربه خواهد کرد.
محور عطارد دارای کمترین انحراف محوری در مقایسه با هر یک از سیارات منظومهٔ خورشیدی (تنها در حدود ۰٫۰۳ درجه) است. خروج از مرکز مداری آن بیشترین در میان سیارههای شناخته شده در این منظومه در وضعیت اوج است. فاصلهٔ عطارد از خورشید تنها در حدود دو سوم (یا ۶۶٪) فاصلهٔ آن در حضیض است. سطح عطارد به شدت درهمشکسته به نظر میرسد و از نظر ظاهری شبیه به ماه است، از نظر زمین شناسی این نشان میدهد که این سیاره برای چند میلیارد سال غیرفعال بودهاست. با نداشتن تقریبی اتمسفر برای حفظ گرما، درجه حرارت سطحی روزانهٔ آن بیشتر از دیگر سیارههای منظومهٔ خورشیدی است و از ۱۰۰ درجهٔ کلوین: (۱۷۳- سانتیگراد: ۲۸۰- فارنهایت)) در شب، تا ۷۰۰ درجهٔ کلوین: (۴۲۷ درجهٔ سانتیگراد: ۸۰۰ درجهٔ فارنهایت) در طول روز در سراسر مناطق استوایی متغیر است. دمای نواحی قطبی دائماً زیر ۱۸۰ درجهٔ کلوین: (۹۳- درجهٔ سانتیگراد ؛۱۳۶ درجهٔ فارنهایت) قرار دارد. این سیاره هیچ ماهوارهٔ طبیعی شناختهشدهای ندارد.
تاکنون دو فضاپیما از عطارد بازدید کردهاند: مارینز 10 در سال ۱۹۷۴ و ۱۹۷۵ پرواز کرد؛ و کاوشگر مسنجر، که در سال ۲۰۰۴ به فضا پرتاب شد، بیش از چهار سال و پس از مصرف سوخت خود و سقوط بر سطح سیاره در ۳۰ آوریل ۲۰۱۵، در حدود ۴٬۰۰۰ بار بر گرد عطارد چرخید.فضاپیمای بپی کلمبو قرار است در سال ۲۰۲۵ وارد عطارد شود.
با وجود اندازهٔ کوچک، سیارهٔ عطارد از میدان مغناطیسی نسبتاً نیرومندی برخوردار است؛ شدت میدان مغناطیسی این سیاره حدود یکصدم زمین است. این سیاره، نهمین جسم منظومه ی خورشیدی از نظر جرم میباشد.
شکار ماده تاریک و ابعاد اضافی در برخورد دهنده بزرگ هادرونی
💥 برخورد دهنده LHC بازسازیشده شاهد برخورد ذرات بیشتر و سطوح انرژی شگفتانگیز برای شکار ماده تاریک و ابعاد اضافی خواهد بود. دانشمندانی که بر بزرگترین شتابدهنده ذرات روی زمین نظارت میکنند، برای اولین بار در سه سال گذشته آن را روشن کردند تا برخی از بزرگترین معماهای فیزیک را حل کنند.
💥 برخورد دهنده بزرگ هادرون (LHC)، شتاب دهنده ذرات قدرتمند واقع در CERN، پس از سه سال تعطیلی برای تعمیر و نگهداری و ارتقا، روز جمعه (2 اردیبهشت) دوباره راه اندازی شد. فعالسازی مجدد که دانشمندان ان را Run 3 مینامند، سومین اجرای علمی LHC است، که آزمایشهایی را تا سال 2024 انجام خواهد داد.
💥 در طول دومین تعطیلی طولانی مجموعه شتابدهنده سرن، ماشینها و تأسیسات تحت ارتقای اساسی قرار گرفتند. LHC خود تحت یک برنامه تثبیت گسترده قرار گرفته است و اکنون با انرژی بالاتر کار می کند و به لطف پیشرفتهای عمده در مجموعه انژکتور، دادههای قابل توجه بیشتری را به آزمایشهای LHC ارتقا یافته ارائه می دهد. این آزمایشها بر اساس اکتشافات LHC در طول اجرای 1 (2009-2013) و اجرای 2 (2015-2018) خواهد بود.
احتمال پیشی گرفتن خورشید از پیش بینیها
☀ حتی پس از قرن ها رصد، خورشید همچنان میتواند دانشمندان را شگفت زده کند. چرخه خورشیدی 25، که ستارهشناسان آن را اینگونه مینامند، اکنون به خوبی در جریان است.
☀ فعالیت خورشیدی، که کارشناسان هواشناسی فضایی آن را با تعداد لکههای خورشیدی قابل مشاهده اندازهگیری میکنند، فراز و فرود دارد و حداقل ۱۱ سال طول میکشد، اگرچه مدت یک چرخه ممکن است ۹ یا ۱۳ سال طول بکشد.
☀ چرخه 25حدود دو سال بعد یعنی حدود سال 2025 باید به اوج خود برسد. اگرچه انتظار میرود چرخه 25 قویتر از چرخه قبلی خود باشد، اما همچنان پیشبینی میشود که ضعیفتر از حد متوسط باشد. بر اساس پیشبینیها چرخه 25 ممکن است قوی باشد، اما ما باید منتظر باشیم.
مرد خردمند هنر پیشه را، عمر دو بایست در این روزگار، تا به یکی تجربه اندوختن، با دگری تجربه بردن به کار!
اگر همه ما تجربیات مفید خود را در اختیار دیگران قرار دهیم همه خواهند توانست با انتخاب ها و تصمیم های درست تر، استفاده بهتری از وقت و عمر خود داشته باشند.
همچنین گاهی هدف از نوشتن ترویج نظرات و دیدگاه های شخصی نویسنده یا ابراز احساسات و عواطف اوست. برخی هم انتشار نظرات خود را فرصتی برای نقد و ارزیابی آن می دانند. البته بدیهی است کسانی که دیدگاه های خود را در قالب هنر بیان می کنند، تاثیر بیشتری بر محیط پیرامون خود می گذارند.
کلمات کلیدی
- رده بندی ستارگان
- کشف یک سیاره ابرزمین با امکان شرایط حیات
- پرتاب موفقیت آمیز ماهواره ایرانی «خیام»
- تصویربرداری هلیکوپتر مریخی نبوغ از صخرههای مریخی
- اولین مشاهده انفجار در یک ستاره کوتوله سفید
- رشد “گیاه” در خاک ماه
- سیاهچاله M87 هیولایی بسیار متفاوت
- ایجاد فوران عظیم خورشیدی توسط یک لکه خورشیدی "مخلوط"
- احتمال ورود میکروب های بیگانه به زمین همراه با سنگ های مریخی
- امکان سفر به مریخ تا سال 2029
- درک منشا ORC ها: منبع حلقه های رادیویی عجیب
- انتقال فناوری از نجوم به صنعت
- آرایه تلسکوپ آلن
- حفاظتگاه آسمان تاریک
- آلودگی نوری
- توسعه ی گردشگری نجومی
- نزدیک شدن مریخ نورد استقامت به دلتای کهن مریخ
- عطارد
- شکار ماده تاریک و ابعاد اضافی در برخورد دهنده بزرگ هادرونی
- احتمال پیشی گرفتن خورشید از پیش بینیها
- سایه بزرگترین قمر مشتری در نمایی از جدیدترین تصویر منظومه
- شکل گیری حیاط در شرایطی سخت
- زمین
- خورشید
آخرین مطلب
- رده بندی ستارگان
- کشف یک سیاره ابرزمین با امکان شرایط حیات
- پرتاب موفقیت آمیز ماهواره ایرانی «خیام»
- تصویربرداری هلیکوپتر مریخی نبوغ از صخرههای مریخی
- اولین مشاهده انفجار در یک ستاره کوتوله سفید
- رشد “گیاه” در خاک ماه
- سیاهچاله M87 هیولایی بسیار متفاوت
- ایجاد فوران عظیم خورشیدی توسط یک لکه خورشیدی "مخلوط"
- احتمال ورود میکروب های بیگانه به زمین همراه با سنگ های مریخی
- امکان سفر به مریخ تا سال 2029